مقالات

عوارض مصرف مشروبات الکلی در چشم

مصرف مشروبات الکلی به میزان زیاد و به مدت طولانی می تواند تاثیرات مخربی بر سلامت فرد و ابتلا به بسیاری از مشکلات جسمی داشته باشد. یکی از آثار منفی مشروبات الکلی، کاهش سطح سلامت چشم و پایین آمدن کیفیت بینایی است. دلایل زیادی وجود دارند که باید مصرف الکل را قطع کنید؛ تضعیف بینایی و کاهش کیفیت دید یکی از دلایل مهم برای ترک مصرف الکل است. علاوه بر این باید بدانید که پیش از رانندگی کردن نباید مشروبات الکلی بنوشید؛ زیرا این کار عملکرد مغز و در نتیجه بینایی شما را تحت تاثیر قرار داده و سبب به خطر افتادن جان شما می شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی عوارض مصرف مشروبات الکلی در چشم بپردازیم.

مصرف الکل چه تاثیر بر بینایی فرد دارد؟

الکل موجود در خون به عملکرد اندام های بدن کمک می کند اما سیستم اعصاب مرکزی به شدت نسبت به این ماده حساس است و چنانچه الکل خون از میزان معین بالاتر برود، سلول های مغزی دچار نقص عملکرد یا آسیب های جدی می شوند. لوب پس سری یکی از بخش های مهم مغز است که وظیفه دریافت و تحلیل اطلاعات دیداری را به عهده دارد. این قسمت از ساختار مغز، اطلاعات به دست آمده از چشم را تحلیل می کند و آن ها را به لوب های پیشانی و آهیانه می فرستد. مصرف الکل تاثیر مخربی بر این لوب دارد و می تواند منجر به مختل شدن دید فرد شود.

مضرات مشروبات الکلی برای چشم

مصرف الکل می تواند مشکلات متعددی را در بینایی فرد ایجاد کند و حتی سبب ابتلای او به بیماری های چشمی شود. یکی از مهم ترین آثار منفی که نوشیدن الکل روی بینایی می گذارد این است که دید شخص را در شب به شدت کاهش می دهد و مانع از تغییر شکل مردمک چشم در مواجهه با نور محیط می شود. مصرف الکل باعث می شود مردمک چشم نتواند به درستی نسبت به نور محیط تنگ یا گشاد شود و این سبب کاهش دید در شب می گردد. به همین دلیل افرادی که در شب و در حال مستی رانندگی می کنند دید لوله ای دارند و نور چراغ ماشین های روبرو آن ها را دچار گیجی و خیرگی چشم می کند. در ادامه به سایر مشکلات بینایی که بر اثر مصرف مشروبات الکلی ایجاد می شوند اشاره شده است.

در حالت طبیعی افراد قادر به تشخیص اشیا از پس زمینه خود هستند و می توانند تفاوت اجسام تخت و سه بعدی را دریابند اما هنگامی که فردی بر اثر مصرف الکل دچار مستی می شود، قادر به تشخیص اشیا از زمینه نیست و درکی از فاصله بین اجسام ندارد. به همین دلیل معمولاً توصیه می شود افراد مست از رانندگی کردن به ویژه در هوای ابری و مه آلود بپرهیزند.

• ابتلا به حملات میگرنی

میگرن از جمله بیماری هایی است که در صورت شدید بودن می تواند بینایی فرد را به شدت تحت تاثیر قرار داده و او را نسبت به نور حساس کند. تحقیقات نشان می دهد مصرف الکل در برخی افراد منجر به بروز حملات میگرنی شده و در نتیجه بینایی فرد به شدت کاهش پیدا کند.

• کاهش کیفیت دید

از آنجا که مصرف مشروبات الکلی عملکرد مغز را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد و معمولاً ارسال پیام های عصبی را با اخلال مواجه می کند، احتمال دارد در هنگام مصرف الکل دچار حالت هایی مثل دوبینی، تاری دید و… شوید. این مشکلات بینایی به دلیل هماهنگ نشدن عضلات چشم و مختل شدن عملکرد مغز رخ می دهند و بسته به میزان مصرف فرد احتمال دارد تا چند ساعت یا چند روز بینایی به حالت عادی باز نگردد.

• کند شدن واکنش های مردمک چشم

مردمک یا عنبیه چشم در مواجهه با تغییر نور محیط به سرعت تنگ یا گشاد می شود تا از وارد شدن نور زیاد به چشم جلوگیری کرده و از آن ها محافظت کند؛ اما مصرف نوشیدنی های الکلی سبب می شود تغییر شکل مردمک چشم با کندی صورت بگیرد و تنگ شدن یا گشاد شدن مردمک با تاخیر اتفاق بیافتد. این مسئله می تواند موجب شود که فرد در هنگام ورود به محیط های روشن برای چند لحظه بینایی ناقص و ضعیفی داشته باشد یا درد چشم را تجربه کند.

• نوروپاتی بینایی

در موارد نادری احتمال دارد فردی که به طور مداوم از مشروبات الکلی یا سیگار استفاده می کند، دچار بیماری نوروپاتی بینایی شود و دید او به شدت کاهش پیدا کند. این بیماری بر اثر عوامل مختلفی رخ می دهد و به عقیده برخی از پزشکان مشروبات الکلی یکی از این عوامل هستند که اثرات سمی آن بینایی فرد را مختل می کند. علاوه بر این بیماری نوروپاتی بینایی ممکن است بر اثر مسمومیت با متانول نیز اتفاق بیافتد و در برخی موارد مشاهده شده است که گروهی از افراد که سوء مصرف الکل دارند از متانول استفاده می کنند.

• کاهش دید محیطی

نوشیدن مشروبات الکلی باعث می شود فرد دید تونلی و لوله ای داشته باشد و نسبت به محرک های محیطی که در کناره های مرکز دید او قرار می گیرند به درستی واکنش نشان ندهد. این مسئله سبب می شود واکنش فرد در مقابل عوامل محیطی کاهش پیدا کند و در پردازش اشیا دچار مشکل شود. برای درمان دید لوله ای باید به سرعت مصرف الکل را قطع و به متخصص چشم مراجعه کرد.

مراجعه به پزشک
مصرف نوشیدنی های الکلی می توانند سبب آسیب های جزئی یا جدی بینایی شوند و عملکرد چشم ها را به شدت تحت تاثیر قرار دهند. گاهی اوقات در نتیجه مصرف بیش از حد الکل، فرد نیاز به مراقبت های پزشکی برای حفظ و بهبود بینایی خود دارد. اگر شما یا یکی از نزدیکان شما از بیماری های چشمی ناشی از نوشیدن الکل رنج می برید می توانید با مراجعه به مطب دکتر محمد ولی زاده جراح و متخصص بیماری های چشمی راهنمایی های لازم در خصوص نحوه درمان بیماری دریافت کنید. پزشک متخصص تلاش می کند تا با انجام معاینات چشمی دقیق، میزان آسیب وارد شده به چشم ها را محاسبه کرده و نسبت به شرایط هر بیمار راه حل مناسبی را برای درمان مشکلات بینایی ناشی از مصرف الکل ارائه دهد.

یووئیت (Uveitis)

چشم انسان شبیه یک توپ است که در آن بافتی سه لایه، حفره مرکزی (حاوی مایع ژله ای) را احاطه کرده است داخلی ترین لایه شبکیه نام دارد که نور را دریافت و تصویر اشیاء را به مغز ارسال می کند. لایه میانی بین صلبیه (اسکلرا) و شبکیه قرار گرفته است و یووه آ یا مشیمیه نامیده می‌شود. لایه خارجی که اسکلرا نام دارد، دیواره محکم و سفید رنگ چشم است.

یووئیت به التهاب یووه آ گفته می شود؛ به عبارت دیگر این بیماری، التهاب بافت میانی چشم است. التهابی که یک یا هر دو چشم را درگیر می کند و ممکن است عملکرد سایر بخش های چشم از قبیل قرنیه، صلبیه، زجاجیه، شبکیه و عصب بینایی را نیز با مشکل مواجه کند. این بیماری همچنین عامل ۱۰درصد از نابینایی ها است.

یووه آ شامل بخش زیادی از عروق خونی (وریدها، شریان ها و مویرگ ها) است که مسئول خون رسانی داخل چشم هستند. به همین دلیل (داشتن مسئولیت خون‌رسانی به بخش های مختلف چشم ازجمله شبکیه) التهاب یووه آ می تواند منجر به اختلال جدی در سیستم بینایی شود.

تشخیص یووئیت

اگر چشم پزشک پس از معاینه بخش های داخلی چشم به بروز یووئیت مشکوک شود، برای بررسی های تکمیلی ممکن است انجام آزمایش خون، تست های پوستی یا عکس رادیولوژی را هم تجویز کند. هنگامی که یووئیت با بیماری زمینه ای دیگری مرتبط باشد، چشم پزشک برای بررسی سایر اعضای بدن با متخصصان سایر رشته ها نیز مشورت می کند.

علل یووئیت

علل متعددی برای یوئیت مطرح می‏شود که مهم ترین آن ها عبارتند از:

• علل ویروسی: مانند زونا و ویروس تب خال
• علل قارچی: مانند هیستوپلاسموز
• علل انگلی: مانند توکسوپلاسموز
• بیماری هایی که سایر بخش‏های بدن را درگیر می کنند، مانند بیماری های کلاژن _ واسکولار (بیماری های روماتیسمی)
• سابقه ضربه به چشم

لازم به ذکراست در بیشتر موارد، علت این بیماری ناشناخته است.

عوارض یووئیت

ممکن است یووئیت با بروز عوارض زیر همراه باشد:

• آب سیاه (گلوکوم)
• آب مروارید (کاتاراکت)
• ایجاد چسبندگی های داخل چشمی
• ورم شبکیه و آسیب به سلول های بینایی

در صورت بروز هر یک از این عوارض، مراجعه به چشم پزشک ضرورت دارد و پس از معاینه ممکن است درمان دارویی، جراحی، تزریق داخل چشمی و یا لیزر درمانی تجویز شود.

علائم یووئیت

این بیماری بسته به نوع درگیری در قسمت اتاق قدامی یا اتاق خلفی، علائم متفاوتی دارد. اگر در قسمت اتاق قدامی باشد با نشانه هایی مانند قرمزی چشم، ترس از نور، تاری دید و گاهی اوقات اشک ریزش همراه است. در اتاق خلفی، قرمزی چشم و درد کمتر است اما کاهش دید، مشخص تر احساس می‌شود.
ذکر این نکته هم لازم است که این بیماری دو علت عفونی و غیرعفونی دارد. همچنین ممکن است به سبب وجود بیماری های داخلی ایجاد شده باشد یا منحصر به یک مشکل چشمی باشد. به همین علت، بیمار قبل از شروع درمان باید از نظر بیماری های ثانوی مانند روماتیسم و عفونت های داخلی مورد معاینه قرار گیرد. البته صرفاً با مشاهده علائم نیز نمی توان بیماری را به درستی تشخیص داد. برای تشخیص دقیق به آزمایش های پاراکلینیکی، تصویربرداری های دقیق و آزمایش خون نیازمند هستیم؛ اما به یاد داشته باشید کار تشخیص نهایی برعهده چشم پزشک است.
باز هم بر این نکته تاکید میشود که در صورت بروز یوئیت ممکن است قرمزی ناگهانی چشم، همراه یا بدون درد مشاهده و منجر به تاری دید شود؛ به همین دلیل اگر مبتلا به درد یا قرمزی چشم شدید، لازم است برای معاینه به چشم پزشک مراجعه کنید.

انواع یووئیت

انواع مختلفی از یووئیت وجود دارد که بر مبنای محل درگیری چشم به شرح زیر تقسیم بندی می شوند:

• وقتی التهاب یووه آ محدود به عنبیه و در جلوی چشم باشد «ایریتیس» نامیده می شود. التهاب عنبیه ممکن است شروع ناگهانی داشته باشد و یا طی چندین ماه ایجاد شود.
• در مواردی که یووئیت همراه با التهاب جسم مژگانی باشد به آن «ایریدوسیکلیت» اطلاق خواهد شد.
• التهاب بخش‏های خلفی چشم هم «کوروئیدیت» یا «کوریورتینیت» نام دارد که پیشرفت آن می تواند آهسته ‏تر از سایر انواع باشد.
•  در مواردی نیز ممکن است قسمت‏های بینابینی درگیر شود که به آن «یووئیت بینابینی» می گویند.

در حالتی که سیر یووئیت آهسته باشد، ممکن است ظاهر چشم کاملاً طبیعی به نظر برسد و تنها با معاینه دقیق، التهاب داخل چشم مشخص خواهد شد.

آب مروارید | علائم، دلایل، پیشگیری و درمان

آب مروارید (Cataracts)

در یک نگاه می‌توان گفت آب مروارید هیچ گونه علامت اولیه‌ای ندارد ولی به مرور فرد دچار علائمی از جمله تاری دید, کمرنگ به نظر رسیدن رنگ‌ها, حساسیت بیش از حد به نور, مشکل دید در شب و دوبینی خواهد شد. اغلب افراد مسن (بیش از نیمی از آمریکایی‌های دارای سن بالای ۸۰ سال) دچار آب مروارید می شوند یا تحت جراحی کاتاراکت قرار گرفته اند. در ابتدا ممکن است متوجه اختلال نشوید ولی با گذشت زمان دچار دید رنگارنگی یا تاری دید خواهید شد.

جهت تشخیص بیماری می توان به پزشک متخصص مراجعه کرده و پزشک با استفاده از دستگاه‌های چشم پزشکی, آب مروارید را تشخیص می دهد.
درمان نهایی برای آب مروارید جراحی است که مدت زمانی بین ۳۰تا۴۵ دقیقه به طول می انجامد و در ۹۹% موارد بدون عارضه ی جانبی است.

اختلال آب مروارید یا کدر شدن لنز (عدسی چشم) حالتی است که باعث می‌شود فرد دید مشابه نگاه کردن از پشت پنجره ی یخ زده را تجربه کند.
چشم یکی از حساس ترین ارگان‌های بدن بوده که به دنبال افزایش سن همانند سایر اعضا بدن دچار تغییر و فرسودگی می‌شود. یکی از تغییرات عمده در رابطه با افزایش سن, ایجاد بیماری کاتاراکت یا آب مروارید است.

نمای ابری لنز عدسی در کاتاراکت

در اغلب موارد کاتاراکت سیر آرام و مزمنی را طی می کند و فرد ممکن در مراحل اولیه ی بیماری, به سادگی متوجه تغییرات ایجاد شده در بینایی خود نشود به خصوص به این دلیل که بیماری آب مروارید از همان ابتدا بینایی را تحت تاثیر قرار نمی دهد. اما با گذشت زمان, اختلال بینایی به تدریج نمایان می شود. چشم در حال تکوین در یک رویان ۲۲ روزه به صورت یک جفت شیار کم عمق در هر طرف مغز قدامی ظاهر می شود.

کم کم و در انتهای هفته ی چهارم تکوین, چشم‌ها به صورت وزیکول بینایی دیده شده و شروع به تشکیل می کنند. وزیکول های بینایی با لایه ی خارجی پوشاننده ی بدن (اکتودرم) تماس پیدا کرده و تشکیل عدسی چشم القا می‌شود, در واقع بر خلاف سایر بخش‌های چشم که از اکتودرم عصبی منشا گرفته‌اند, عدسی از اکتودرم سطحی منشا می‌گیرد. کمی پس از آن, سلول‌های دیواره ی خلفی وزیکول عدسی دراز شده و به سمت جلو  کشیده می‌شوند و رشته‌های بلندی را تشکیل می‌دهند که کم کم لومن وزیکول عدسی را پر می‌کنند. در انتهای هفته ی هفتم, رشته‌های عدسی اولیه به دیواره‌ی قدامی وزیکول عدسی می‌رسند.

رشد عدسی در این مرحله پایان نمی‌یابد, زیرا رشته‌های عدسی جدیدی (ثانویه) به طور مداوم به بخش مرکزی عدسی اضافه می گردند. عدسی توسط عضله‌ی مژگانی حلقوی در محل خود ثابت شده است. همچنین جهت انجام اعمال تطابقی برای بینایی توسط تحریک سیستم‌های سمپاتیک و پاراسمپاتیک, قطر عدسی تغییر کرده و باعث تشکیل تصویر بر روی شبکیه می شود. در بیماری آب مروارید عدسی کدر شده و امکان عبور مناسب نور از عدسی فراهم نمی‌شود.

مقایسه‌ی چشم مبتلا به آب مروارید و چشم سالم

نام دیگر بیماری آب مروارید, کاتاراکت می‌باشد. کلمه ی آب مروارید از کلمه ی لاتین کاتاراکت به معنی آبشار گرفته شده است که به نظر می‌رسد به دلیل ظاهر سفید آب جاری شده از چشم باشد.

اولین مورد ثبت شده از کاتاراکت متعلق به موزه ای در قاهره است که مجسمه ای کوچک از سلسله ی پنجم سال های ۲۴۵۷ تا ۲۴۶۷ قبل از میلاد بوده و در این موزه نگهداری می شود.

تصور می شود که چشم‌های مجسمه دلیلی برای نمایش آب مروارید هستند. بیشتر موارد آب مروارید مرتبط با سن هستند و به دنبال تغییرات طبیعی ناشی از افزایش سن بروز می‌کنند. اما اگر علت کاتاراکت عوامل دیگری مثل آسیب دیدگی چشم یا عوارض ناشی از جراحی باشد (مثل عارضه ی پس از جراحی گلوکوم) نیز در نهایت درمان همیشگی کاتاراکت, جراحی است.